600 op 100 000. Dat is het – ondergeregistreerde - sterftecijfer bij bevallingen in Congo. Een hallucinant getal, in vergelijking met de 2/100 000 in België, vond ook dokter Guy Verhulst. Na een inleefreis in Congo besloot hij om daar eigenhandig iets aan te doen en richtte in samenwerking met de Koning Boudewijnstichting het project Renaissance op. “Al tien jaar trekken we een drietal keer per jaar twee weken lang naar de Bukavu-regio met een team van dokters, vroedvrouwen en verpleegkundigen.
In een zestal ziekenhuizen begeleiden we er (risico)bevallingen, maar we investeren verder vooral in opleiding en apparatuur: reanimatiemateriaal, echotoestellen, monitors… En elk ziekenhuis hebben we ook van zonnepanelen voorzien, om 's nachts geen bevallingen in het donker te hoeven doen.”
Onszelf overbodig maken
“Het verloskwartier van het Mukongolaziekenhuis in Kabare was in zo’n slechte staat dat renovatie geen optie meer was. Renaissance heeft – volledig op eigen houtje – voor de financiering en de realisatie van een nieuwbouwpaviljoen gezorgd. De bouw startte in augustus vorig jaar en wordt deze maand officieel geopend. Dat is echter pas de eerste stap, want met infrastructuur alleen ben je niks. Het personeel moet ook met het materiaal kunnen werken.
Daarom leiden we momenteel ook twee artsen, een gynaecoloog en twee vroedvrouwen op. We werken volgens het train-de-trainer-principe zodat de kennis vanzelf verder verspreid wordt. Het doel van onze organisatie is om onszelf overbodig te maken.”
Veel verschil maken met weinig middelen
Waarom Renaissance op verloskunde focust? "Daar kun je met weinig geld een heel groot verschil maken. Zo kan elke mama veilig een gezond kind op de wereld zetten. En een professionele materniteit is één zaak, maar we voeren ook een strijd tegen de 'piratenmaterniteiten’, zoals ik de niet-erkende (privé) materniteiten noem, en tegen de alternatieve geneeskunde. Slechts 50% van de baby’s wordt momenteel geboren in een ziekenhuis. Dat cijfer moet omhoog, maar simpel is het niet. Veel kersverse ouders kunnen de ziekenhuisfactuur – zo’n 15 dollar - niet betalen. Of ze wonen te ver weg om op tijd in het ziekenhuis aan te komen. Aan die nood komen gelukkig de bignola’s tegemoet: grote leef- en slaapruimtes waar zwangere vrouwen logeren in de weken voor hun bevalling.”
"Slechts de helft van de baby's in Congo wordt geboren in het ziekenhuis"
Een kalkoen voor een liter bloed
“Dankzij een goede zorg in het ziekenhuis kunnen we mama’s en baby’s redden die elders geen schijn van kans zouden hebben. Ik denk bijvoorbeeld aan een moeder die meteen na de bevalling een hevige bloeding kreeg die we samen met de lokale dokters amper onder controle kregen. Ik heb toen een liter van mijn eigen bloed gedoneerd om de vrouw in leven te houden. De dag erop was het gevaar geweken, gelukkig. Ik stond wat slapjes op mijn benen, maar kreeg wél een levende kalkoen als bedanking."
