Radicalisering

Een proces waarbij de gedachten en gedragingen van een persoon of groep extremer worden en steeds meer afwijken van de gangbare norm. Door vervreemding van de maatschappij kan een individu of groep steeds meer neigen naar het uitvoeren van zijn gedachten door gewelddadig gedrag te stellen. Toch leidt radicalisering niet automatisch tot gewelddadig extremisme. Radicalisering wordt problematisch wanneer men illegale middelen gebruikt om zijn/haar doel te bereiken. 

Geradicaliseerden breken in gedachten met de samenleving. Emotionele kwetsbaarheid vergroot de vatbaarheid voor radicalisering. Zo zijn personen die iets traumatisch hebben meegemaakt of die het moeilijk hebben vaak vatbaarder voor radicaal gedachtegoed. Toch kan iedereen radicaliseren. Meestal gaan er andere problemen schuil achter een extreme uitspraak of handeling. 

Signalen van radicalisering

• Verandering in denken.
• Verandering in gedrag: zich meer religieus uitdrukken terwijl ze dat voordien niet deden, uiterlijke veranderingen zoals andere kledingstijl, baardgroei, enz…  Die tekenen willen uiteraard niet per se zeggen dat iemand radicaliseert.
• Isolatie van vrienden en familie.
• Intensief bezig zijn met nieuwe identiteit.
• Wij-zij denken.
• Extreem spijbelgedrag of beëindigen van studie.
• Beëindigen van werk, hobby’s, sport...
• Buitensporig gebruik van internet en sociale media: de persoon in kwestie zondert zich af en brengt veel tijd door op internet of sociale media. 
• Nieuwe waarden en normen.
• Preken: alles wordt gezien in een zwart-wit perspectief.
• Loyaliteit aan nieuwe vriendengroep: iedereen die anders denkt zoals vrienden, familie enz.. worden gezien als de vijand.

Extremisme ontstaat wanneer personen of groepen bewust over de grenzen van de wet gaan en illegale acties plegen om hun doel te bereiken. Extremisme kan betrekking hebben op religieuze, politieke of enige andere vorm van ideologie. Niet elke vorm van extremisme leidt tot gewelddadig extremisme.

Extremisten zullen soms overgaan tot handelen waar terroristen/gewelddadige extremisten tot doel hebben de samenleving te ontwrichten.

Radicalisering en extremisme mogen niet verward worden met activisme. Mensen die maatschappelijk betrokken zijn en zich inzetten voor de samenleving zorgen mee voor positief burgerschap.

Maatschappelijke inzet en engagement zijn legaal. Het is geen bedreiging voor onze samenleving en kadert in het recht op vrije meningsuiting. Niet elke extreme actie dient dus gezien te worden als radicalisme of extremisme.

Lokale Integrale Veiligheidscel - Radicalisme (LIVC-R)

De cel komt regelmatig samen en heeft een dubbel doel:

• vroeg-detectie van signalen
• het uitwerken van een opvolgingstraject van het individu

Problemen worden in kaart gebracht en samen met de lokale politie, OCMW, CAW, CLB’s en scholen, VDAB… als partners gaan we op zoek naar een oplossing. Zo vermijden we dat mensen met een radicaal gedachtegoed vervallen in gewelddadig extremistisch gedrag.

De LIVC-R bestaat uit 2 ‘tafels’: de strategische tafel en de operationele tafel, ook wel partnertafel genoemd.

• De strategische tafel zet in op het beleid en de aansturing van de operationele tafel. De burgemeester speelt hierin een belangrijke rol.  
• Bij de operationele tafel of partnertafel worden individuele casussen besproken. De partners proberen samen een correcte inschatting van het risico te maken en stellen in samenspraak een traject op maat van elk geradicaliseerd individu op. Bij dit casusoverleg heerst er een gedeeld beroepsgeheim zoals aangegeven in artikel 458ter van het Strafwetboek. De regelgeving werd vastgelegd in het LIVC-R decreet.

Project Dender 360°

Dender 360° is een project in samenwerking met de dendergemeenten Ninove, Denderleeuw, Geraardsbergen en Liedekerke. Het project zet in op een krachtdadige aanpak tegen alle vormen van radicalisering, extremisme en polarisering: haatspraak, complottheorieën, verheerlijking van en aanzetten tot geweld, destructie van democratie, mensenrechten of rechtstaat,…

Concreet worden op regelmatige basis stuurgroepen georganiseerd waarbij goede praktijken en kennis wordt gedeeld over de thema’s radicalisering, extremisme en polarisatie. Knelpunten en vragen uit de praktijk kunnen hier eveneens worden besproken indien nodig. Samenwerking en coördinatie op lokaal niveau staan centraal. 

Ondersteuning Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG)

De stad kan rekenen op ondersteuning van de  Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten. Deze organisatie werkte een beleid uit rond de thema’s radicalisering en polarisering.